Cuối tháng 5/2020, Tòa án Nhân dân tỉnh Bình Định mở phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ án "mua bán, sử dụng trái phép vật liệu nổ" đối với 3 bị cáo cùng trú tại huyện Hoài Nhơn. Hội đồng xét xử đã tuyên phạt bị cáo Lê Thị Có (SN 1961) bản án 26 tháng tù giam; bị cáo Nguyễn Thanh Phong (SN 1978) 16 tháng tù giam và Nguyễn Thị Hoa (SN 1976) bản án 12 tháng tù giam về tội danh trên.
Vì muốn kiếm tiền nên trong khoảng thời gian từ tháng 7 đến tháng 8/2019, Lê Thị Có đã mua vật liệu nổ về bán lại cho Nguyễn Thanh Phong (thông qua Nguyễn Thị Hoa) 02 lần; tổng cộng 02 kg thuốc nổ (TNT), 10 kíp nổ, 01 đoạn dây cháy chậm dài khoảng 0,5m; thu lợi bất chính số tiền 1.174.000 đồng. Ngoài ra, cơ quan điều tra thu giữ tại nhà Có 04 kg thuốc nổ (TNT), 58 kíp nổ vỏ nhôm, 16 đoạn dây cháy chậm mỗi đoạn dài 0,5m. Nguyễn Thanh Phong đã sử dụng 0,9 kg thuốc nổ (TNT), 4 kíp nổ và 0,3m dây cháy chậm để đánh cá, số còn lại chưa kịp sử dụng thì bị bắt quả tang và thu giữ. ''Nhà khó khăn quá, bản thân tôi bị bệnh nặng kẹt tiền chạy chữa nên cũng làm liều kiếm ít tiền. Với lại nghĩ là bán cho thằng em quen nó dùng để đi đánh cá trên biển chẳng hại gì ai. Từ lúc bị bắt, nghe cán bộ điều tra, kiểm sát giải thích, phân tích, tôi mới hiểu được mức độ nguy hiểm của những thứ mà tôi bán (thuốc nổ). Tội của tôi phải nhận lãnh bản án như thế cũng đáng'', bị cáo Ngô Thị Hoa cúi đầu cố ngăn dòng nước mắt khi nghĩ về những ngày tháng trước mắt.
Vì không hiểu biết, vì khó khăn… là lý do chung nhất mà những kẻ mua bán thuốc nổ bao biện cho hành động của mình. Chúng ít nhiều phải biết thuốc nổ TNT với sức công phá rất lớn sẽ nguy hại như thế nào nếu rơi vào tay kẻ xấu, hoặc nguy hiểm hơn là đối tượng khủng bố, phá hoại. Thời gian qua, các cấp, các ngành đã liên tục tuyên truyền về Luật quản lý vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ đến tận cơ sở. Đặc biệt ở các địa bàn vốn từng nhức nhối về nạn mua bán, tàng trữ, sử dụng thuốc nổ như tuyến biển thì ngành chức năng, nhất là Bộ đội biên phòng liên tục tuyên truyền, vận động. Vậy mà chỉ vì những món lợi nhỏ đã khiến cho những đối tượng bất chấp pháp luật, cố tình vi phạm. Ngày 20/5/2019, BĐBP tỉnh phối hợp với Đồn Biên phòng Mỹ Thọ tổ chức tuần tra khu vực thôn Xuân Thạnh Nam, xã Mỹ An, huyện Phù Mỹ đã phát hiện bắt quả tang đối tượng Trần Ngọc Trang (54 tuổi, ở thôn Tân Ốc, xã Mỹ Lộc, huyện Phù Mỹ) đang tàng trữ 10 kg thuốc nổ, 1 mét dây cháy chậm, và 10 kíp nổ trong xe mô tô. Không ít vụ việc lén lút tàng trữ, vận chuyển, mua bán thuốc nổ và phụ kiện kích nổ đã bị lực lượng chức năng, nhất là Công an, biên phòng phát hiện, triệt xóa trong thời gian vừa qua. Điều đáng nói, các đối tượng không chỉ là người trong tỉnh mà còn ở các địa phương khác đến Bình Định móc nối để mua bán thuốc nổ kiếm lợi. Gần đây nhất, lúc 14 giờ 40 phút ngày 5/12/2019, đối tượng Nguyễn Thy Thông (53 tuổi, trú huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam) điều khiển chiếc xe máy mang theo 300 kíp nổ và 49,8 mét dây cháy chậm đi từ Quảng Nam đến huyện Hoài Nhơn để bán thì bị bắt giữ. ''Tôi cũng biết mấy thứ này (vật liệu nổ) là rất nguy hiểm, bản thân tôi từng dùng để đào vàng nên biết rõ. Tuy nhiên, vì hoàn cảnh kinh tế gia đình đang túng thiếu nên làm liều. Cũng vì nghĩ là bán cho mấy người đánh cá trên biển, không ảnh hưởng gì đến xã hội'', Nguyễn Thy Thông biện bạch. Tuy nhiên, khi được hỏi lỡ không may số vật liệu nổ trên rơi vào tay kẻ xấu, bọn tội phạm... thì sao? Kẻ mua bán ''thần chết'' bỗng cứng họng.
Ông Mai Văn Cường - Kiểm sát viên VKSND tỉnh Bình Định, từng giữ quyền công tố trong nhiều vụ án có liên quan đến tội "mua bán, sử dụng trái phép vật liệu nổ" cho biết quan điểm cá nhân của mình: "Trong quá trình làm việc với các bị cáo, tôi nhận thấy đúng là họ phạm tội vì ham mê lợi nhuận bởi hoàn cảnh khó khăn. Tuy nhiên, cũng có phần là do nhận thức còn rất hạn chế, không suy nghĩ thấu đáo về việc làm của mình, đến khi bị bắt, đưa ra truy tố, xét xử thì mới biết, hối hận thì đã muộn. Thực tế đó cho thấy các ngành chức năng cần tăng cường công tác tuyên truyền nhiều hơn nữa, sâu rộng hơn nữa để nâng cao ý thức của người dân, tránh những hành vi sai phạm như thế".
Hiện tại, đang trong đợt cao điểm vận động toàn dân giao nộp và đấu tranh với tội phạm, vi phạm pháp luật về vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ. Cùng với các biện pháp nghiệp vụ, công an tỉnh đã và đang phối hợp chặt chẽ với các cấp, các ngành ra sức tuyên truyền, vận động người dân nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật, tự giác chấm dứt ngay mọi hành vi sai phạm liên quan đến vật liệu nổ, nhất là ở địa bàn tuyến biển, góp phần giữ gìn ANTT./.
Minh Ngọc