Một trong những chiêu trò xảy ra gần đây là giả danh nhân viên ngành điện lực, yêu cầu người dân cài đặt ứng dụng theo dõi chỉ số điện để dễ dàng theo dõi và thanh toán. Thực chất, ứng dụng này được thiết kế để đánh cắp thông tin sinh trắc học, từ đó chiếm đoạt tài khoản ngân hàng liên kết.

Sáng 7.6, anh V.H.C. (SN 1991, ở TP Quy Nhơn) nhận cuộc gọi từ người tự xưng là nhân viên Điện lực Miền Trung, hướng dẫn cài đặt ứng dụng “Epoint - Theo dõi điện hằng ngày”. Tưởng thật, anh C. đã đăng ký và liên kết số tài khoản ngân hàng với ứng dụng nêu trên. “Khi thực hiện theo hướng dẫn thì ứng dụng yêu cầu quét sinh trắc học trên điện thoại của tôi. Vừa thực hiện xong việc quét sinh trắc học thì tài khoản ngân hàng BIDV của tôi bị rút gần 500 triệu đồng mà không thể kiểm soát”, anh C. bàng hoàng kể lại.

CA đẩy mạnh việc tuyên truyền các phương thức, thủ đoạn của tội phạm lừa đảo đến người dân. Ảnh: N.L

Trước đó, ông Đ.H.S. (SN 1973, ở TX An Nhơn) nhận cuộc gọi từ người tự xưng là nhân viên ngành điện, hướng dẫn cài đặt ứng dụng điện lực để theo dõi chỉ số điện tiêu thụ hằng tháng của gia đình. Trong quá trình hướng dẫn, người này yêu cầu ông S. kết nối ứng dụng Mobibanking của ngân hàng Agribank mà ông S. đang sử dụng. Sau đó, yêu cầu ông S. sao chép 1 mã Code được họ gửi qua Zalo để quét sinh trắc học nhằm kích hoạt ứng dụng theo dõi chỉ số điện. Sau khi ông S. thực hiện xong theo hướng dẫn, toàn bộ số tiền hơn 114 triệu đồng trong tài khoản ngân hàng đã bị chuyển đi.

Tội phạm lừa đảo công nghệ cao còn lợi dụng mạng xã hội để đánh vào lòng tin của nạn nhân. Như trường hợp của anh B.M.Y. (SN 1990, TP Quy Nhơn) đặt mua 1 máy ảnh Sony trị giá 20 triệu đồng qua Facebook. Sau khi chuyển khoản, người bán chặn hết liên lạc, thu hồi toàn bộ tin nhắn thể hiện nội dung giao dịch, trao đổi trước đó của cả hai.

Theo cơ quan CA, các hình thức lừa đảo hiện nay rất đa dạng như: giả mạo cơ quan pháp luật, ngân hàng, công ty bảo hiểm, DN tuyển dụng, hoặc sử dụng các nền tảng đầu tư tài chính, tiền ảo… để đánh lừa nạn nhân. Đặc biệt, nhiều trường hợp, chúng sử dụng các ứng dụng giả, cài mã độc, yêu cầu xác thực sinh trắc học (quét khuôn mặt, vân tay) nhằm xâm nhập điện thoại và đánh cắp dữ liệu cá nhân, từ đó chiếm đoạt tài sản.

Theo thượng tá Nguyễn Ngọc Lâm, Trưởng Phòng Cảnh sát hình sự (CA tỉnh), điểm chung của tội phạm công nghệ cao là hoạt động cực kỳ tinh vi và lợi dụng công nghệ để làm mờ dấu vết. “Chúng thường tạo ra các tình huống cấp bách như dọa cắt điện, cảnh báo vi phạm pháp luật… để người dân hoảng loạn và làm theo mà không kịp kiểm tra, xác minh. Đáng lo hơn, các đối tượng còn khai thác thông tin công khai trên mạng xã hội, mạo danh cơ quan thân thuộc nên nạn nhân càng dễ sập bẫy”, thượng tá Lâm phân tích.

Trước tình hình tội phạm công nghệ cao ngày càng diễn biến phức tạp, CA tỉnh đã ban hành kế hoạch tuyên truyền phòng, chống tội phạm lừa đảo trên không gian mạng và đấu tranh với tội phạm chiếm đoạt tài sản qua giao dịch trực tuyến. Các đơn vị nghiệp vụ và CA địa phương đồng loạt triển khai phổ biến các thủ đoạn lừa đảo đến người dân qua các buổi tuyên truyền trực tiếp, tờ rơi, mạng xã hội, khuyến cáo người dân nêu cao tinh thần cảnh giác.

Trong đó, không cung cấp thông tin cá nhân, mã OTP, không nhấn vào đường link lạ, không thực hiện các thao tác từ hướng dẫn của người lạ. Đặc biệt, người dân khi nhận được các cuộc gọi yêu cầu tải ứng dụng, xác thực bằng sinh trắc học hoặc cung cấp thông tin ngân hàng cần dừng lại để kiểm tra, xác minh rõ nguồn gốc. Nếu phát hiện dấu hiệu bất thường, cần báo ngay cho cơ quan CA nơi gần nhất, đồng thời liên hệ ngân hàng để tạm khóa tài khoản nhằm hạn chế thiệt hại.