Bình Định - vùng đất sở hữu kho tàng di sản văn hóa phong phú từ hệ thống tháp Chăm cổ kính, các di tích lịch sử phong trào nông dân Tây Sơn đến các di sản văn hóa phi vật thể, như: Võ cổ truyền, hát bội, bài chòi, lễ hội dân gian, làng nghề truyền thống… là tiềm năng để khai thác phát triển du lịch. Nổi bật là hệ thống tháp Chăm với 8 cụm/14 tháp, cùng Bảo tàng tỉnh, Bảo tàng Quang Trung là những điểm đến thu hút đông đảo du khách đến tham quan, tìm hiểu lịch sử, văn hóa địa phương khi đặt chân đến Bình Định.

Du khách tham quan, xem biểu diễn võ cổ truyền tại tháp Đôi. Ảnh: NGỌC NHUẬN  

Ông Bùi Tĩnh, Giám đốc Bảo tàng tỉnh, chia sẻ: Trong số các di tích do đơn vị quản lý có 4 tháp Chăm, gồm: Tháp Đôi, Bánh Ít, Cánh Tiên, Dương Long được nhiều du khách tìm đến. Hệ thống di tích tháp Chăm được tỉnh quan tâm đầu tư kinh phí tu bổ, trùng tu, tôn tạo để bảo vệ, phát huy giá trị di tích. Hiện tại di tích tháp Đôi và tháp Bánh Ít đã có DN đấu thầu khai thác dịch vụ theo đề án xã hội hóa di tích phát triển du lịch của tỉnh, góp phần tạo thêm điểm nhấn du lịch tại các di tích.

Đầu tháng 6.2025, HTX Nem chả chợ Huyện VDASA đã đầu tư khai thác dịch vụ phục vụ du khách tại tháp Đôi. Ông Lê Hoài Vũ, Giám đốc HTX Nem chả chợ Huyện VDASA, cho biết: Chúng tôi đầu tư các dịch vụ phục vụ du khách khi đến tháp Đôi thưởng thức ẩm thực Bình Định, như: Bánh xèo tôm nhảy, chả ram tôm đất, bánh ít lá gai, rượu Bàu Đá, bún chả cá; chả, nem, tré chợ Huyện; trải nghiệm thử làm nem, chả, tré; giao lưu với các nghệ nhân biểu diễn bài chòi, võ cổ truyền. Tới đây, chúng tôi sẽ mở thêm dịch vụ tại tháp Bánh Ít, mong muốn lan tỏa những nét đẹp về đất và người Bình Định đến với du khách.

Lần đầu tiên đến Bình Định và tham quan tháp Đôi, chị Nguyễn Thị Dung (du khách đến từ tỉnh Tây Ninh) tâm tình: Bình Định có phong cảnh rất đẹp, con người thân thiện. Ở đây có bề dày lịch sử, văn hóa nên khi tới đây tôi cảm thấy giống như một “Việt Nam thu nhỏ”. Tới tháp Đôi tham quan ngôi tháp Chăm cổ kính, xem biểu diễn võ cổ truyền, thưởng thức đặc sản Bình Định và mua ít nem, chả, tré về làm quà, tôi thấy rất thú vị.

Bảo tàng Quang Trung là nơi lưu giữ những giá trị lịch sử, văn hóa thời Tây Sơn cũng được tỉnh đầu tư kinh phí tôn tạo, nâng cấp, xây mới thêm nhiều hạng mục tại Đền thờ Tây Sơn Tam kiệt, hướng tới khai thác giá trị văn hóa phục vụ du lịch.

Ông Nguyễn Văn Tấn, Phó Giám đốc phụ trách Bảo tàng Quang Trung, cho hay: Mỗi năm Bảo tàng Quang Trung đón hơn 200 nghìn lượt khách tham quan. Để tăng thêm sức hấp dẫn, đơn vị từng bước ứng dụng công nghệ số hóa di sản, đổi mới chất lượng phục vụ để tạo sự hài lòng nhất đối với du khách. Khu căng-tin của bảo tàng cũng được tỉnh đấu giá để DN vào khai thác các dịch vụ bán hàng đặc sản, ẩm thực, giải khát để đáp ứng nhu cầu của du khách tham quan.

Việc xã hội hóa khai thác giá trị di sản văn hóa thành những sản phẩm du lịch cũng góp phần huy động nguồn lực từ cộng đồng, DN và các tổ chức cùng tham gia quản lý, khai thác di tích, nâng cao ý thức bảo tồn và phát huy giá trị di sản, giúp di tích có thêm “sức sống”.

Bà Đỗ Thị Diệu Hạnh, Giám đốc Sở VH-TT&DL, cho rằng: Để khai thác hiệu quả tài nguyên du lịch văn hóa của tỉnh, chúng tôi sẽ tiếp tục tham mưu tỉnh đầu tư quy hoạch, xây dựng, trùng tu, tôn tạo, quản lý các di tích lịch sử, văn hóa gắn kết phát triển du lịch; đồng thời, chỉ đạo cơ quan quản lý di tích trực thuộc Sở phối hợp với DN khai thác dịch vụ tại di tích lên kế hoạch tổ chức thêm những hoạt động biểu diễn nghệ thuật, tạo thêm sản phẩm, dịch vụ trải nghiệm để phục vụ du khách khi đến với các tháp Chăm nói riêng, hệ thống di tích khác nói chung.