Phụng sự Tổ quốc và nhân dân

Cách đây 100 năm, ngày 21.6.1925, báo Thanh niên - cơ quan ngôn luận của tổ chức Việt Nam Thanh niên Cách mạng đồng chí Hội do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập đã ra số đầu tiên, mở ra trang sử truyền thống vẻ vang của nền báo chí cách mạng Việt Nam. Những bài viết trên báo Thanh Niên đã thổi bùng ngọn lửa cách mạng, hướng dẫn nhân dân Việt Nam con đường đấu tranh giành độc lập và khẳng định vai trò tiên phong của giai cấp công nhân trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc.

Báo Thanh Niên, tờ báo Cách mạng đầu tiên của Việt Nam do Nguyễn Ái Quốc sáng lập (21.6.1925). Ảnh tư liệu

Ngày 2.6.1950, Chính phủ quyết định thành lập Hội Những người viết báo Việt Nam. Đến tháng 7.1950, Tổ chức Báo chí Quốc tế (OIJ) đã công nhận Hội những người viết báo Việt Nam là thành viên chính thức, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc hội nhập báo chí Việt Nam với quốc tế. Ngày 5.2.1985, Ban Bí thư Trung ương Đảng ra Quyết định số 52-QĐ/TW, chính thức lấy ngày 21.6 hằng năm là Ngày Báo chí Việt Nam. Ngày 21.6.2000, nhân kỷ niệm 75 năm Ngày Báo chí Việt Nam, theo đề nghị của Hội Nhà báo Việt Nam, Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam đồng ý gọi Ngày Báo chí Việt Nam là Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam.

Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, hàng loạt các báo, tạp chí lần lượt ra đời như: Cứu quốc, Nhân Dân, Thông tấn xã, QĐND, Tạp chí Cộng sản, Văn nghệ, Tiền phong, Lao động... đã phục vụ tích cực cho công tác xây dựng Đảng, tuyên truyền Chủ nghĩa Mác - Lênin và đường lối cách mạng của Đảng, kiên quyết chống đế quốc, phong kiến, chuẩn bị điều kiện để đón thời cơ đưa cách mạng tiến lên một cao trào mới. Một số tờ báo tiếng nước ngoài cũng đã được xuất bản để giới thiệu Việt Nam với bạn bè quốc tế, góp phần đấu tranh trên mặt trận ngoại giao.

Sau khi thống nhất đất nước tháng 4.1975, báo chí cách mạng Việt Nam đã phát triển vượt bậc cả về số lượng và chất lượng. Hệ thống thông tấn, báo chí, phát thanh và truyền hình phát triển rộng khắp từ Trung ương đến địa phương. Nội dung thông tin của báo chí ngày càng phong phú, đa dạng. Báo chí cũng trở thành vũ khí sắc bén chống lại các thế lực thù địch, đấu tranh chống tiêu cực, bảo vệ lợi ích của nhân dân.

Trong thời kỳ đổi mới và hội nhập, cùng với tác động của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, báo chí cách mạng Việt Nam đã khẳng định vai trò trong việc định hướng dư luận, tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Ðảng và Nhà nước, đồng thời phản ánh sinh động và đa chiều cuộc sống xã hội, những vấn đề nóng bỏng, những thành tựu và khó khăn trong quá trình phát triển của đất nước.

Cùng với quá trình lịch sử của báo chí cách mạng Việt Nam, đội ngũ người làm báo đã luôn đồng hành cùng dân tộc suốt gần một thế kỷ qua và có nhiều đóng góp rất quan trọng vào sự nghiệp giải phóng dân tộc cũng như trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước. Những đóng góp quan trọng, những thành tích nổi bật của đội ngũ những người làm báo trong 100 năm qua đã làm ngời sáng truyền thống vẻ vang của báo chí cách mạng Việt Nam.

Nỗ lực, đổi mới và phát triển

Qua từng giai đoạn lịch sử, dưới sự lãnh đạo của Ðảng, báo chí cách mạng Việt Nam đã không ngừng nỗ lực, vượt qua mọi khó khăn, thách thức để bảo vệ lợi ích quốc gia và dân tộc. Báo chí đã làm tốt chức năng ngôn luận của Ðảng, Nhà nước. Báo chí tham gia tích cực vào cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; đấu tranh phản bác các luận điệu xuyên tạc, quan điểm sai trái, thù địch, cơ hội chính trị của các thế lực thù địch; góp phần củng cố lòng tin của nhân dân đối với Ðảng, Nhà nước và sự nghiệp đổi mới của đất nước.

Ngày nay, sự phát triển vũ bão của công nghệ thông tin báo chí cách mạng Việt Nam cũng đối mặt với những thách thức và cơ hội mới. Điều dễ nhìn thấy là báo chí cách mạng Việt Nam đang đứng giữa làn sóng cách mạng công nghiệp 4.0 với hàng loạt biến chuyển sâu sắc về công nghệ, phương thức sản xuất nội dung, cũng như hành vi tiếp nhận thông tin của công chúng. Trong khi mạng xã hội phát triển như vũ bão, tin giả tràn lan, lòng tin của công chúng bị thử thách, báo chí chính thống càng phải đổi mới để giữ vai trò định hướng và dẫn dắt dư luận xã hội.

Với trách nhiệm và sứ mệnh mới, báo chí cách mạng Việt Nam phải không ngừng nỗ lực, đổi mới và phát triển, để luôn xứng đáng là tiếng nói của Ðảng, Nhà nước, diễn đàn của nhân dân trên hành trình vươn lên phồn vinh, hạnh phúc. Người làm báo trong thời đại mới cần nhạy bén, trách nhiệm, không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn, bản lĩnh chính trị và đạo đức nghề nghiệp; thể hiện giá trị nhân văn, văn hóa dân tộc trong từng sản phẩm báo chí. Đồng thời xây dựng nền báo chí cách mạng Việt Nam chuyên nghiệp, hiện đại, chất lượng, hiệu quả, đáp ứng nhu cầu thông tin của nhân dân, góp phần tạo đồng thuận trong xã hội, định hướng tư tưởng và thẩm mỹ, nâng cao dân trí, phát triển văn hóa và con người Việt Nam.

Tại Hội nghị giao ban báo chí đầu Xuân Ất Tỵ 2025, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương lưu ý: Báo chí cần tiếp tục là lực lượng xung kích trên mặt trận tư tưởng, văn hóa, đóng vai trò quan trọng trong việc tuyên truyền, định hướng dư luận xã hội; khơi dậy lòng yêu nước, tinh thần tự lực, tự cường và khát vọng phát triển đất nước. Báo chí không chỉ là công cụ truyền tải thông tin mà còn là nền tảng lan tỏa các giá trị cốt lõi của dân tộc, phù hợp với yêu cầu của kỷ nguyên mới.

Báo chí cũng cần tập trung vào các nội dung tuyên truyền về thành tựu phát triển KT-XH, bảo vệ vững chắc chủ quyền quốc gia, xây dựng và phát huy giá trị văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Bên cạnh đó, cần nâng cao chất lượng đội ngũ nhà báo, xây dựng đội ngũ những người làm báo có bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức nghề nghiệp trong sáng và trình độ chuyên môn cao. Tích cực tham gia vào công cuộc chuyển đổi số, khai thác tối đa lợi thế của công nghệ hiện đại để lan tỏa thông tin chính thống, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng, góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng. Đồng thời, cần phát triển mạnh mẽ trên các nền tảng số, tận dụng mạng xã hội như một kênh truyền thông hiệu quả để tiếp cận nhanh chóng, kịp thời với mọi đối tượng độc giả, đặc biệt là giới trẻ.   

NGỌC MINH