Thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, ngày 30/7/2021 Ban Chấp hành Trung ương đã ban hành Quy định số 24-QĐ/TW (gọi tắt là Quy định 24) về thi hành điều lệ Đảng. Quy định số 24 có nhiều điểm mới so với Quy định số 29-QĐ/TW ngày 25/7/2016 (Quy định 29). Sau đây là tổng hợp một số điểm mới trong Quy định 24 liên quan đến công tác đảng viên.

1. Về trình độ học vấn của người vào Đảng (Mục 1.2).

Quy định 29: người vào Đảng phải có bằng tốt nghiệp trung học cơ sở hoặc tương đương trở lên. Quy định 24 kế thừa các nội dung về trình độ học vấn của người vào đảng nhưng không còn quy định nội dung "tương đương trở lên", theo đó, về trình độ học vấn, người vào Đảng phải có bằng tốt nghiệp trung học cơ sở trở lên.

2. Về quyền được thông tin của đảng viên (Mục 2.1)

Quy định số 24 quy định đảng viên không chỉ được định kỳ thông tin hàng tháng từ các cấp ủy đảng mà còn mở rộng thêm nội dung đảng viên được thông tin đột xuất theo hướng dẫn của Ban Tuyên giáo Trung ương và cấp ủy cấp trên. Các nội dung thông tin gồm: "Tình hình, nhiệm vụ của địa phương, cơ quan, đơn vị; các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; thời sự trong nước, thế giới… phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ, đặc điểm của tổ chức đảng và đảng viên".

3. Về giới thiệu và kết nạp người vào Đảng (Mục 3.2)

Theo Quy định 29, Đảng viên giới thiệu người vào Đảng là đảng viên chính thức, cùng công tác, lao động, học tập ít nhất 12 tháng với người được giới thiệu vào Đảng trong cùng một đơn vị thuộc phạm vi lãnh đạo của đảng bộ, chi bộ cơ sở. Kế thừa nội dung trên, Quy định 24 bổ sung trường hợp "đảng viên chính thức cùng sinh hoạt nơi cư trú với người vào Đảng ít nhất 12 tháng" thuộc trường hợp đảng viên giới thiệu người vào Đảng và bổ sung nội dung "hoặc cùng sinh hoạt nơi cư trú với người vào Đảng ít nhất 12 tháng" tại điểm 3.2.2 và "nơi người vào Đảng công tác, lao động, học tập, cư trú" tại điểm 3.4.1 cho đồng bộ với nội dung bổ sung.

4. Điều kiện được xem xét kết nạp lại người vào Đảng (Mục 3.5)

So với Quy định 29, Quy định 24 đã hướng dẫn việc kết nạp lại Đảng viên vi phạm chính sách dân số, kế hoạch hóa gia đình và bị đưa ra khỏi Đảng, cụ thể Quy định 24 nêu rõ:  "Đảng viên đã bị đưa ra khỏi Đảng do vi phạm chính sách dân số và kế hoạch hoá gia đình thì thực hiện theo quy định của Ban Bí thư".

5. Trường hợp kết nạp người vào Đảng và công nhận đảng viên chính thức sai quy định (Mục 4.4)

Quy định 24 bổ sung quy định về trường hợp tổ chức đảng ban hành quyết định kết nạp đảng viên hoặc công nhận đảng viên chính thức sai quy định nhưng tổ chức đảng đó đã giải thể hoặc bị giải tán thì xử lý như sau:

- Nếu không đúng quy định về tiêu chuẩn của Đảng viên: Trường hợp tổ chức đảng ban hành quyết định kết nạp đảng viên đã giải thể hoặc bị giải tán thì cấp uỷ có thẩm quyền nơi đảng viên đang sinh hoạt huỷ bỏ quyết định kết nạp đảng viên không đúng tiêu chuẩn, điều kiện. 

- Nếu không đúng thẩm quyền, không đúng thủ tục:Trường hợp tổ chức đảng đã giải thể hoặc bị giải tán thì Cấp uỷ có thẩm quyền nơi Đảng viên đang sinh hoạt tiến hành thẩm tra, xác minh và làm lại các thủ tục theo quy định.

6. Về việc quản lý hồ sơ đảng viên (Mục 6.2)

Quy định số 24 bổ sung quy định: Đảng uỷ Bộ Ngoại giao là cơ quan có thẩm quyền quản lý hồ sơ đảng viên, thẻ đảng viên và danh sách đảng viên trong Đảng bộ theo quy định của Ban Bí thư và hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương và "Đối với đảng viên ra nước ngoài công tác, lao động, học tập từ 12 tháng trở lên, cấp uỷ quản lý hồ sơ đảng viên hướng dẫn bổ sung lý lịch khi đảng viên về nước".Bổ sung nội dung quy định mới này vì Đảng bộ ngoài nước đã được hợp nhất với Đảng bộ Bộ Ngoại giao theo Quyết định số 209-QĐ/TW ngày 26/11/2019 của Bộ Chính trị "Về việc hợp nhất Đảng bộ ngoài nước với Đảng bộ Bộ Ngoại giao".

7. Về thực hiện nguyên tắc tự phê bình và phê bình (Mục 9.2)

Quy định 24 đã bổ sung cụm từ "kiểm điểm trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên" (vào Điểm 9.2.1) để đồng bộ với các quy định của Trung ương về trách nhiệm nêu gương của đảng viên,"Hằng năm, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, ban thường vụ cấp ủy từ cấp trên cơ sở và tương đương trở lên, cấp ủy cấp cơ sở, đảng đoàn, ban cán sự đảng, lãnh đạo các ban, ngành, đoàn thể, cấp ủy viên các cấp và đảng viên phải tự phê bình và phê bình tập thể, cá nhân, kiểm điểm trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên….Đồng thời bổ sung nội dung "tiêu cực"; "thực hiện các quy định của Đảng về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên" vào nội dung cần làm rõ khi kiểm điểm, tự phê bình và phê bình đối với cá nhân cấp uỷ viên, uỷ viên ban thường vụ cấp uỷ, uỷ viên đảng đoàn, ban cán sự đảng, uỷ viên uỷ ban kiểm tra cuối nhiệm kỳ Đại hội.

8. Về tiêu chuẩn, đối tượng tặng Huy hiệu Đảng (Mục 27.3.1)

Quy định 24 thay quy định "Đảng viên bị bệnh nặng có thể được xét tặng Huy hiệu Đảng sớm, nhưng thời gian xét tặng sớm không được quá một năm so với quy định" thành nội dung "Đảng viên bị bệnh nặng hoặc từ trần có thể được xét tặng, truy tặng Huy hiệu Đảng sớm, nhưng không được quá một năm; đảng viên 70 năm, 75 năm, 80 năm, 85 năm, 90 năm tuổi đảng trở lên nếu bị bệnh nặng có thể được xét tặng Huy hiệu Đảng sớm, nhưng không được quá hai năm theo quy định".

Đồng thời bổ sung quy định chưa xét tặng Huy hiệu đảng đối với Đảng viên bị kỷ luật về Đảng bằng hình thức khiển trách; bổ sung quy định về xét tặng Huy hiệu Đảng đối với đảng viên bị kỷ luật về Đảng nhưng sau một thời gian sửa chữa tốt khuyết điểm, được chi bộ công nhận sẽ được xét tặng Huy hiệu Đảng cụ thể là: sau 6 tháng (đối với kỷ luật khiển trách), 9 tháng (đối với kỷ luật cảnh cáo), 1 năm (đối với kỷ luật cách chức), nếu sửa chữa tốt khuyết điểm, được chi bộ công nhận sẽ được xét tặng Huy hiệu Đảng.

Hồ Chí Sĩ (tổng hợp)

Nguồn tham khảo:

- Quy định số 29-QĐ/TW ngày 25/7/2016 của Ban chấp hành Trung ương về thi hành Điều lệ Đảng,

- Quy định số 24-QĐ/TW ngày 30-7-2021của Ban chấp hành Trung ương về thi hành Điều lệ Đảng,

- https://dangcongsan.vn

- https://btc.lamdong.dcs.vn/

- https://stp.hanam.gov.vn/