Theo Văn phòng điều phối xây dựng nông thôn mới (NTM) tỉnh, cái khó của các địa phương trong thực hiện xây dựng NTM năm nay là hầu hết các xã đều ở xuất phát điểm rất thấp, tiềm lực hạn chế. Cùng với đó, các tiêu chí để được công nhận xã NTM và xã NTM nâng cao giai đoạn 2021 - 2025 có nhiều điều chỉnh theo hướng nhiều hơn, nâng cao hơn. Bộ tiêu chí xã NTM giai đoạn 2021 - 2025 về cơ bản vẫn giữ 19 tiêu chí, nhưng tăng thêm 8 chỉ tiêu (giai đoạn trước 19 tiêu chí/49 chỉ tiêu). Các chỉ tiêu tăng thêm này được chia nhỏ ra, cụ thể hơn và nâng cao hơn so với giai đoạn trước.

Đường làng ngõ xóm ở xã Mỹ Thắng (huyện Phù Mỹ) được đầu tư mở rộng, sạch sẽ, nhà cửa khang trang hơn. Ảnh: THU DỊU

Cùng với đó, một số tiêu chí với các chỉ tiêu phân cấp cho bộ, ngành Trung ương và UBND tỉnh quy định cụ thể. Chẳng hạn, giai đoạn 2016 - 2020 với tiêu chí 13 - Tổ chức sản xuất, chỉ gồm 2 chỉ tiêu là xã có HTX hoạt động theo Luật HTX năm 2012; xã có mô hình sản xuất gắn với liên kết tiêu thụ nông sản chủ lực đảm bảo bền vững. Ở giai đoạn 2021 - 2025, tiêu chí 13 - Tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn, tăng thêm 3 chỉ tiêu và phân cấp cho UBND tỉnh quy định cụ thể gồm: Thực hiện truy xuất nguồn gốc các sản phẩm chủ lực của xã gắn với xây dựng vùng nguyên liệu và được chứng nhận VietGAP hoặc tương đương; có kế hoạch và triển khai kế hoạch bảo tồn, phát triển làng nghề, làng nghề truyền thống (nếu có) gắn với hạ tầng về bảo vệ môi trường; có tổ khuyến nông cộng đồng hoạt động hiệu quả. 

Tương tự, tiêu chí 17 - Môi trường và an toàn thực phẩm, ở giai đoạn trước chỉ có 8 chỉ tiêu, giai đoạn 2021 - 2025 tăng lên 10 chỉ tiêu; trong đó theo phân cấp, chỉ tiêu về đất cho cây xanh sử dụng công cộng tại khu dân cư do Bộ NN&PTNT quy định, chỉ tiêu về mai táng do UBND tỉnh quy định cụ thể phù hợp với thực tế của địa phương; đồng thời các tiêu chí về nước sạch, vệ sinh môi trường điều chỉnh nâng cao hơn...

Năm 2022, huyện Phù Mỹ có 2 xã bãi ngang là Mỹ Đức và Mỹ Thắng đăng ký về đích NTM. Ở thời điểm đăng ký thực hiện, Mỹ Đức đạt 14/19 tiêu chí, Mỹ Thắng đạt 13/19 tiêu chí. Theo Phòng NN&PTNT huyện Phù Mỹ, hiện 2 xã này đang gấp rút triển khai thực hiện các tiêu chí, các tiêu chí có khả năng hoàn thành trước tập trung thực hiện trước, đi thận trọng từng bước, đảm bảo đúng quy định nhưng phải đi kèm với chất lượng. 

Theo ông Trần Minh Tuấn, Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Phù Mỹ, Ban chỉ đạo xây dựng NTM huyện phối hợp chặt chẽ, thường xuyên bám sát và kịp thời có những chỉ đạo phù hợp trong triển khai. Với 2 xã bãi ngang này, cái khó là những quy định nâng cao về các chỉ tiêu cụ thể, ví dụ như tiêu chí phân loại rác tại nguồn phải đạt trên 30%... Thực tế cho thấy tại gia đình có thể phân loại đạt yêu cầu nhưng khi thu gom, tập kết lại không phân loại nữa, điều này khiến việc phân loại ban đầu mất ý nghĩa. Do vậy, với bộ tiêu chí mới, để đáp ứng được các quy định, ngoài nỗ lực của địa phương, cơ sở cần tới hỗ trợ rất lớn từ chính quyền các cấp tỉnh, bộ, ngành Trung ương để việc xây dựng NTM ngày càng có thêm nhiều tác động tích cực.

Tương tự, huyện Hoài Ân đăng ký về đích NTM năm 2022 cho xã Ân Nghĩa. Hiện Ân Nghĩa đạt 13/19 tiêu chí. Với 6 tiêu chí còn lại, Ban chỉ đạo xây dựng NTM huyện hướng dẫn Ban chỉ đạo xây dựng NTM xã phân kỳ thời gian, tập trung củng cố và hoàn thiện các tiêu chí. Trong tháng 5.2022, xã Ân Nghĩa tập trung hoàn thiện 3 tiêu chí gồm Quy hoạch, Thu nhập của người dân và Tổ chức sản xuất phát triển kinh tế nông thôn.

Theo ông Phan Thành Giản, Phó Chánh Văn phòng điều phối xây dựng NTM tỉnh, hiện Văn phòng phối hợp với các sở, ngành, đơn vị, địa phương tham mưu Kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM giai đoạn 2021 - 2025 trên địa bàn tỉnh, Bộ tiêu chí xã NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021 - 2025 của tỉnh để có cơ sở hướng dẫn các địa phương triển khai; ghi nhận các khó khăn, vướng mắc từ cơ sở, trình các cấp thẩm quyền xem xét, từng bước tháo gỡ.    

Nguồn Báo Bình Định