Nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19.5.1890 - 19.5.2025), toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta kính cẩn tưởng nhớ và tri ân công lao vĩ đại của Người - vị anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới.
Hơn một thế kỷ trôi qua, tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh vẫn là ngọn đuốc soi đường cho các thế hệ, tiếp tục dẫn dắt sự nghiệp dựng xây và bảo vệ Tổ quốc. Những giá trị này đã trở thành nền tảng vững chắc, kim chỉ nam cho công cuộc phát triển đất nước và khẳng định vị thế Việt Nam trên trường quốc tế.
Kim chỉ nam cho cuộc cách mạng giải phóng dân tộc
Tư tưởng Hồ Chí Minh không hình thành từ một hệ thống lý luận khô cứng, mà là kết quả của quá trình kết tinh trí tuệ, nhân cách và tâm hồn Việt Nam. Được hun đúc từ truyền thống yêu nước, từ tinh hoa văn hóa phương Đông và phương Tây, trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh phản ánh một cách sinh động khát vọng độc lập, tự do và hạnh phúc của dân tộc. Đó là một hệ tư tưởng hành động, vừa thấm đẫm tinh thần nhân văn, vừa giàu tính thực tiễn, mang tầm vóc thời đại.
Năm 1920, khi tiếp cận “Luận cương về vấn đề dân tộc và thuộc địa” của Lênin, Hồ Chí Minh đã nhận ra chân lý giải phóng dân tộc chỉ có thể thực hiện bằng con đường cách mạng vô sản. Từ đó, Người khẳng định: "Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không có con đường nào khác ngoài con đường cách mạng vô sản". Tác phẩm "Đường Kách mệnh" (1927) chính là tuyên ngôn hành động đầu tiên, kết tinh nhận thức lý luận và trải nghiệm thực tiễn của Người.
Tư tưởng Hồ Chí Minh là sự hòa quyện độc đáo giữa quyền dân tộc và quyền con người. Câu nói bất hủ "Không có gì quý hơn độc lập, tự do" đã trở thành chân lý cách mạng, đồng thời thể hiện tầm nhìn vượt thời đại về nhân quyền. Trong Tuyên ngôn Độc lập 1945, Người dẫn lời hai bản Tuyên ngôn nổi tiếng của Mỹ và Pháp để khẳng định quyền thiêng liêng của dân tộc Việt Nam. Đó không chỉ là lập luận sắc sảo, mà còn là cách Người đặt Việt Nam ngang hàng với các quốc gia văn minh trên thế giới.
Tư tưởng “lấy dân làm gốc” là sợi chỉ đỏ xuyên suốt trong sự nghiệp cách mạng của Người. Bác từng khẳng định: “Trong bầu trời không gì quý bằng nhân dân. Trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của nhân dân”. Từ việc xây dựng Mặt trận dân tộc thống nhất, phát động phong trào thi đua yêu nước, đến cải cách ruộng đất, xóa nạn mù chữ, xây dựng đời sống mới… tất cả đều nhằm mục tiêu nâng cao dân trí, dân sinh, dân chủ, khơi dậy sức mạnh to lớn từ lòng dân.
Cùng với đó, tư tưởng đạo đức cách mạng là nền tảng không thể thiếu. Người nhấn mạnh: “Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư” là chuẩn mực đạo đức của người cán bộ. Bác luôn nhắc nhở: “Đạo đức cách mạng không phải trên trời sa xuống. Nó do đấu tranh rèn luyện bền bỉ mà phát triển và củng cố”. Chính nhờ ánh sáng tư tưởng ấy, chúng ta có kim chỉ nam để xây dựng Đảng vững mạnh, trong sạch, đủ năng lực lãnh đạo, cầm quyền trong từng giai đoạn cách mạng của dân tộc.
Nêu gương bằng hành động
Đạo đức Hồ Chí Minh là biểu tượng sống động của chủ nghĩa nhân văn cách mạng. Suốt cuộc đời mình, Người sống giản dị, thanh cao, cống hiến trọn vẹn cho dân, cho nước. Người từng nói: “Tôi chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bậc là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành”. Ham muốn ấy không mang tính cá nhân, mà là khát vọng cao cả cho hạnh phúc của toàn dân tộc.
Không chỉ dạy đạo đức bằng lời, Hồ Chí Minh dạy đạo đức bằng chính hành vi của mình. Bác là người đầu tiên thực hành tiết kiệm, nói không với xa hoa, hình thức. Là Chủ tịch nước nhưng Người sống trong căn nhà sàn mộc mạc, mặc bộ quần áo kaki bạc màu, đi đôi dép cao su cũ. Một lần thăm nhà máy cơ khí, thấy công nhân dùng quạt mo, Người liền bỏ máy lạnh và dùng quạt như họ. Chính sự gương mẫu đó đã tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ và cảm hóa biết bao người.
Tấm lòng yêu thương con người của Chủ tịch Hồ Chí Minh là vô bờ bến. Người luôn dạy cán bộ: “Phải yêu thương đồng bào như ruột thịt của mình”. Đối với tất cả mọi người, kể cả những tù binh hay kẻ thù, Bác luôn thể hiện sự khoan dung, bao dung và vị tha. Đạo đức Hồ Chí Minh không chỉ là sự cống hiến cho dân tộc mà còn là bài học về lòng nhân ái, vượt qua mọi ranh giới ý thức hệ, trở thành giá trị đạo đức mang tính phổ quát. Những ứng xử nhân văn của Người đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng dân tộc và bạn bè quốc tế.
Vĩ đại mà bình dị
Phong cách Hồ Chí Minh là sự thống nhất giữa tư duy lý luận và hành động thực tiễn. Người luôn nhấn mạnh: “Muốn hướng dẫn nhân dân, mình phải làm mực thước cho người ta bắt chước”. Đó không chỉ là lời dạy mà còn là nguyên tắc sống.
Trong công việc, Hồ Chí Minh luôn khoa học, cụ thể, hiệu quả. Bác yêu cầu cán bộ phải nói và viết ngắn gọn, rõ ràng, dễ hiểu. Những tác phẩm như "Đường Kách mệnh", "Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân"… đều thể hiện phong cách súc tích, ngôn ngữ bình dị mà sâu sắc. Người dặn: “Văn chương phải thiết thực, không được cầu kỳ, sáo rỗng”.
Phong cách sống của Bác vừa giản dị, vừa mẫu mực. Bác không nặng hình thức, không màng danh lợi, luôn gần dân, lắng nghe dân. Bác luôn khuyên cán bộ, đảng viên: “Chớ nên nghĩ mình là ‘ông quan cách mạng’, đứng trên nhân dân, mà phải luôn học dân, hỏi dân, gần dân, kính trọng dân”. Bác dạy: “Người đảng viên và cán bộ phải luôn xứng đáng là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân”. Và trong lối sống, Bác căn dặn: “Tiêu chuẩn đạo đức cách mạng không ở chỗ ăn mặc sang trọng, mà ở chỗ lòng mình trong, tâm mình sáng, hành động mình đúng.” Những lời chỉ dạy ấy, chính là kim chỉ nam để mỗi cán bộ, đảng viên rèn luyện phẩm chất đạo đức, giữ gìn nếp sống giản dị, thanh cao và luôn đặt lợi ích của nhân dân lên trên hết.
Nguồn lực tinh thần vô giá cho hiện tại và tương lai
Trải qua gần 80 năm kể từ ngày nước nhà giành được độc lập, gần 40 năm đổi mới, Việt Nam đã và đang vững bước đi lên với những thành tựu to lớn.
Năm 2024, quy mô GDP của nước ta ước đạt khoảng 476 tỷ USD, GDP bình quân đầu người khoảng 4.700 USD, là nền kinh tế lớn thứ 4 ở ASEAN và thứ 33 thế giới. Kim ngạch xuất nhập khẩu đạt khoảng 786 tỷ USD, thu hút FDI mạnh mẽ và liên tục đạt xuất siêu ở mức cao. Dự trữ ngoại hối duy trì ở mức khoảng 80 tỷ USD.
Tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt 93,35%, tuổi thọ trung bình đã tăng lên 74,5 tuổi. Đặc biệt, Việt Nam đã hoàn thành phổ cập giáo dục tiểu học và trung học cơ sở, và đang tiến tới trở thành quốc gia có thu nhập trung bình cao vào năm 2030.
Những thành quả này là minh chứng sinh động cho ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh vẫn đang dẫn dắt con đường phát triển đất nước. Việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là động lực tinh thần mạnh mẽ trong công cuộc xây dựng Đảng, ngăn chặn suy thoái, tham nhũng và tiêu cực, góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân.
Hiện thực hóa khát vọng Hồ Chí Minh - Đưa Việt Nam vươn tầm thế giới
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã để lại cho dân tộc ta một khát vọng lớn lao: Xây dựng một nước Việt Nam độc lập, tự do, nơi mỗi người dân được sống trong no ấm, học hành, hạnh phúc, và đất nước đủ sức “sánh vai với các cường quốc năm châu”. Đó không chỉ là di sản tinh thần quý giá, mà còn là động lực thôi thúc toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta không ngừng nỗ lực vươn lên.
Khát vọng vươn lên mạnh mẽ của dân tộc hôm nay đang được Đảng ta hiện thực hóa thông qua các chiến lược đột phá, như đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, phát triển công nghiệp hiện đại, chuyển đổi số toàn diện, cải cách hành chính, và nâng cao năng lực quản lý quốc gia. Đồng thời, để đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững, việc cơ cấu lại tổ chức bộ máy nhà nước cũng đang được triển khai mạnh mẽ. Trọng tâm trong công tác này là sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã theo hướng tinh gọn, bảo đảm hiệu quả và nâng cao chất lượng công tác quản lý. Những thay đổi này không chỉ hướng tới xây dựng một nền hành chính hiện đại, linh hoạt, phục vụ tốt hơn cho người dân và cộng đồng doanh nghiệp, mà còn tạo nền tảng vững chắc cho phát triển nhanh và bền vững. Mục tiêu cuối cùng là đưa Việt Nam trở thành quốc gia phát triển với thu nhập cao vào năm 2045, kỷ niệm một thế kỷ giành độc lập. Tất cả các nỗ lực này đều hướng đến việc phát huy tối đa vai trò của con người – coi con người là trung tâm, là động lực và là mục tiêu của mọi tiến trình phát triển đất nước.
Hiện thực hóa khát vọng của Bác không chỉ là trách nhiệm của Đảng, Nhà nước, mà là sứ mệnh chung của toàn dân tộc. Cán bộ, đảng viên phải nêu gương về phẩm chất, đạo đức, tận tụy phụng sự Nhân dân. Nhân dân cần phát huy tinh thần đoàn kết, sáng tạo, ý chí vươn lên. Thanh niên - thế hệ gánh vác tương lai, phải dấn thân, làm chủ tri thức, công nghệ, sẵn sàng hội nhập, đổi mới và bứt phá.
* * *
Trong hành trình phát triển đất nước, tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh luôn là ánh sáng soi đường. Kỷ niệm 135 năm Ngày sinh của Người là dịp để mỗi người Việt Nam tự soi rọi lại mình, tiếp tục rèn luyện, cống hiến để xây dựng một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng - như lời Người căn dặn trước lúc đi xa: “Đoàn kết phấn đấu xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh…”
Khát vọng của Hồ Chí Minh hôm nay đang được truyền lửa và lan tỏa mạnh mẽ trong từng trái tim, từng hành động cụ thể. Và trên nền tảng tư tưởng ấy, dân tộc Việt Nam nhất định sẽ viết tiếp những trang sử rạng ngời trong thế kỷ XXI.
NGUYỄN HỮU LỘC (Văn phòng Tỉnh ủy Bình Định) - Nguồn Báo Bình Định