Danh không chính, ngôn sao thuận?

Báo cáo tổng hợp kết quả đại hội đại biểu Đảng bộ cấp trên trực tiếp cơ sở (Đảng bộ cấp huyện và tương đương) nhiệm kỳ 2020 - 2025 của Ban Tổ chức Trung ương vừa ban hành nhận được sự quan tâm đặc biệt của dư luận.

Đảng viên bỏ phiếu bầu trực tiếp bí thư tại Đại hội đại biểu Đảng bộ TX An Nhơn lần thứ XXIV

Theo đánh giá, công tác nhân sự nhìn chung đã được chỉ đạo chặt chẽ, thực hiện nghiêm túc, đúng quy trình 5 bước, bảo đảm dân chủ, khách quan, công tâm, minh bạch. Việc bầu cử tại đại hội bảo đảm đúng nguyên tắc, thủ tục theo quy định của Điều lệ Đảng và quy chế bầu cử.

Tuy nhiên, theo Ban Tổ chức Trung ương, công tác chuẩn bị nhân sự của một số cấp ủy chưa thật tốt nên có trường hợp bầu không đúng với đề án nhân sự được phê duyệt. Một số ít nơi, nhân sự được giới thiệu tái cử nhưng không trúng cử, cá biệt có cán bộ chủ chốt tái cử không trúng cử cấp ủy hoặc bí thư, phó bí thư. Đặc biệt, "một số nơi có biểu hiện lạm dụng việc chỉ định bí thư tại đại hội hoặc ngay sau đại hội, gây nhiều ý kiến trái chiều và dư luận không tốt trong cán bộ, đảng viên và nhân dân".

Nguyên nhân là công tác nhân sự của một số cấp ủy chưa thật sự chặt chẽ, còn bị động, chưa gắn kết với tình hình thực tiễn, có nơi còn biểu hiện chủ quan, cục bộ, vận động, gượng ép, giới thiệu nhân sự chưa thực sự có tín nhiệm cao.

Trường hợp điển hình là việc chỉ định bí thư ngay tại Đại hội Đảng bộ huyện Càng Long (tỉnh Trà Vinh) và sau Đại hội Đảng bộ TP Bắc Ninh (tỉnh Bắc Ninh) không lâu. Cả hai trường hợp đều không được "suôn sẻ", thậm chí đã để lại những điều tiếng.

Rõ ràng không thể không băn khoăn trước cách làm như vậy. Mỗi đại hội được tổ chức không chỉ để thông qua nghị quyết với những chương trình hành động cụ thể, mà còn chọn được người phù hợp, xứng đáng để triển khai các chương trình hành động. Người được chọn chính là người được các đại biểu hiểu, tin rằng có đủ năng lực, phẩm chất để hoàn thành nhiệm vụ đó. Trong khi, nhân sự được chỉ định có chuyên môn, nghiệp vụ chẳng liên quan, chưa đủ bề dày kinh nghiệm công tác.

Mặt khác, việc lạm dụng chỉ định như vậy có thể dẫn đến tình trạng "bằng mặt không bằng lòng", gây mất đoàn kết nội bộ. Nếu nhân sự xứng đáng, sao không mạnh dạn đưa về trước đại hội, tham gia ban chấp hành, sau đó mới bầu làm bí thư? Tại mỗi đại hội, cùng cấp ủy mới, bí thư được bầu sẽ đảm bảo tính chính danh; danh chính ngôn mới thuận, thật sự là trung tâm đoàn kết, tập hợp cấp ủy trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo.

Đồng thuận là trên hết

Cũng theo Ban Tổ chức Trung ương, chủ trương đại hội trực tiếp bầu bí thư cấp ủy đã được quan tâm chỉ đạo mở rộng so với nhiệm kỳ trước. Các bí thư cấp ủy được bầu trực tiếp tại đại hội đều trúng cử với tỷ lệ phiếu rất cao, nhiều đồng chí đạt 100%.

Tại Bình Định, Đảng bộ TX An Nhơn thực hiện đại hội trực tiếp bầu bí thư cấp ủy theo Hướng dẫn số 34-HD/BTCTW ngày 8.10.2009 của Ban Tổ chức Trung ương. Đồng chí bí thư Thị ủy được giới thiệu đạt tỷ lệ 100%; không có ứng cử, đề cử và Đại hội đã bầu trực tiếp Bí thư Thị ủy đạt tỷ lệ 100%.

11 đảng bộ cấp huyện và 2 đảng bộ khối đã thực hiện lấy phiếu giới thiệu bí thư cấp ủy trong số các đồng chí vừa trúng cử vào ban chấp hành đảng bộ khóa mới. Kết quả giới thiệu của đại hội khá cao - trên 90%; trong đó Hoài Ân, An Nhơn, Phù Cát đạt 100%.

Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện Hoài Ân lần thứ XXV, nhiệm kỳ 2020 - 2025 được xem là đại hội của sự chuyển giao thế hệ. Tỷ lệ cấp ủy viên tham gia lần đầu trong cấp ủy khóa XXV cao nhất tỉnh - đạt 38,8%; tỷ lệ cán bộ trẻ dưới 40 tuổi cũng dẫn đầu với 22,2%. Cả 3 thành viên của Thường trực Huyện ủy khóa XXV đều là nhân sự mới; riêng Bí thư Huyện ủy là nữ, được bầu ở tuổi 42.

Trao đổi với chúng tôi trước thềm Đại hội, nguyên Bí thư Huyện ủy Hoài Ân Hoàng Anh Dũng chia sẻ rằng, trong quá trình chuẩn bị nhân sự cho Đại hội, việc giữ vững và thực hiện đúng các nguyên tắc của Đảng, pháp luật của Nhà nước là yếu tố mấu chốt. Công tác nhân sự có sự tham gia của các cấp ủy, phát huy tinh thần dân chủ rộng rãi nên nhận được sự đồng thuận rất cao. Đặc biệt, Huyện ủy còn tổ chức lấy ý kiến đóng góp của các đồng chí nguyên lãnh đạo huyện qua các thời kỳ, từ đó có cái nhìn toàn diện, đánh giá sâu sắc về nhân sự chuẩn bị cho Đại hội.

Ðể giải quyết tình trạng lạm dụng việc chỉ định bí thư tại đại hội hoặc ngay sau đại hội, Trung ương cần có quy định rõ về những trường hợp có thể chỉ định. Quy định chặt chẽ để khắc phục triệt để tình trạng lạm dụng, nhưng cũng không quá cứng nhắc dẫn đến không xử lý được các tình huống phức tạp trong thực tiễn.

NGUYỄN VĂN TRANG - Nguồn Báo Bình Định