Văn hóa đã từng bước thấm sâu vào mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, phát triển con người Bình Định. Đó là khẳng định của đồng chí Lê Kim Toàn – Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh tại Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW, ngày 09/6/2014 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng “về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”.
Đồng chí Lê Kim Toàn – Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh phát biểu Kết luận Hội nghị
Bình Định có bề dày truyền thống lịch sử, văn hóa và con người. Nơi đây từng là cố đô của Vương quốc Chămpa; nơi phát tích khởi nguồn chữ quốc ngữ, phong trào Tây Sơn gắn với tên tuổi người Anh hùng kiệt xuất Quang Trung - Nguyễn Huệ; là vùng đất lưu giữ nhiều giá trị văn hóa, nghệ thuật đặc sắc, nổi bật là nghệ thuật Tuồng, Bài chòi, Võ cổ truyền Bình Định; là nơi sinh ra và nuôi dưỡng nhiều danh nhân văn hóa, nhà thơ lớn của đất nước và là một trong số ít các địa phương khu vực miền Trung có nhiều lễ hội đặc sắc; là nơi hội tụ và giao hòa văn hóa của nhiều dân tộc, ngoài dân tộc Kinh chiếm đa số, trên địa bàn tỉnh hiện có 39 dân tộc thiểu số sinh sống (chủ yếu là 3 dân tộc: Bana, Chăm, Hrê). Đây chính là những cơ sở tiền đề quan trọng để Bình Định xây dựng và phát triển văn hóa, con người đáp ứng yêu cầu phát triển quê hương, đất nước, góp phần thực hiện tốt Nghị quyết số 33-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI.
10 năm qua (năm 2014 đến nay), cấp ủy, chính quyền các cấp đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW nghiêm túc, kịp thời và hiệu quả; các cơ quan, đơn vị, địa phương trong tỉnh đã chủ động tham mưu, đề xuất, xây dựng và ban hành các chương trình, kế hoạch, đề án về xây dựng và phát triển văn hóa, con người trên địa bàn; tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc thực hiện Nghị quyết để kịp thời giải quyết, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện. Đã chỉ đạo thực hiện chuyển đổi cơ chế quản lý, tổ chức và hoạt động của các đơn vị sự nghiệp văn hóa theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu quả, theo đó, Sở Văn hóa, thể thao thực hiện tốt việc sáp nhập, hợp nhất 18 đơn vị trực thuộc xuống còn 12 đơn vị.
Tỉnh Bình Định thường xuyên quan tâm chỉ đạo xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác văn hóa, văn học, nghệ thuật trên địa bàn đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ; thực hiện kịp thời việc lập hồ sơ đề nghị xét tặng danh hiệu “Nghệ nhân nhân dân”, “Nghệ nhân ưu tú”, “Nghệ sĩ nhân dân” và “Nghệ sĩ ưu tú”, đến nay toàn tỉnh hiện có 19 nghệ sĩ nhân dân, 57 nghệ sĩ ưu tú, 7 nghệ nhân nhân dân và 35 nghệ nhân ưu tú. Từ năm 2014 đến nay, tỉnh đã chi thường xuyên và đầu tư công hơn 1.597 tỷ đồng cho phát triển văn hóa; huy động các nguồn lực xã hội đầu tư xây dựng các thiết chế văn hóa, thể thao, đầu tư xây dựng, trùng tu, tôn tạo và phát huy giá trị giáo dục lịch sử, văn hóa như Bảo tàng Quang Trung, Khu di tích Đền thờ Tây Sơn Tam kiệt; các di tích Tháp Dương Long, Tháp Đôi, Tháp Bánh Ít, Tháp Cánh Tiên, Đền thờ Bùi Thị Xuân, Đền thờ Võ Văn Dũng, Khu Di tích Đài Kính Thiên… Di tích nhà lưu niệm nơi thành lập các chi bộ Đảng đầu tiên của tỉnh (Chi bộ Nhà Đèn, Chi bộ Cửu Lợi, Chi bộ Hồng Lĩnh, Chi bộ Vạn Đức…); Biểu tượng di tích địa điểm chuyển quân tập kết ra Bắc; Nơi cập bến Tàu Không số tại bãi biển Lộ Diêu; Khu di tích Nhà tù Phú Tài;... để góp phần phát triển du lịch của tỉnh.
Sự nghiệp giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, y tế được quan tâm đầu tư, phát triển. Toàn tỉnh hiện có 415/626 trường đạt chuẩn quốc gia, đạt tỷ lệ 66,3% (chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội XX Đảng bộ tỉnh là 70%); tiếp tục duy trì 100% số xã, phường, thị trấn đạt bộ tiêu chí quốc gia về y tế; các chương trình y tế quốc gia được thực hiện hàng năm đạt trên 98% các chỉ tiêu; tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng (thể thấp còi) giảm còn 10,8% (năm 2014 là 20,39% (chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội XX Đảng bộ tỉnh giảm còn dưới 8%).
Việc xây dựng văn hóa trong chính trị được các cấp ủy, chính quyền các cấp quan tâm triển khai thực hiện gắn với việc đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, trách nhiệm nêu gương và công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Công tác đấu tranh phòng, chống các biểu hiện suy thoái về tư tưởng, đạo đức, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trên lĩnh vực văn hóa, văn nghệ, báo chí, xuất bản, đặc biệt trên Internet và mạng xã hội được tăng cường thực hiện.
Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” gắn với Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” được triển khai rộng rãi, Nhân dân đồng tình tích cực thực hiện. Đến nay có 95,68% số hộ được công nhận gia đình văn hóa, 98,11% số làng, thôn, khu phố văn hóa, 85,6% số cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đăng ký xây dựng đạt chuẩn văn hóa, 85/111 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới (đạt hơn 91,3% so với chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội XX Đảng bộ tỉnh), 5/11 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn nông thôn mới.
Hoạt động hợp tác trên lĩnh vực văn hóa, phát huy giá trị truyền thống văn hóa dân tộc ngày càng phát triển. Hoạt động tuyên truyền, quảng bá văn hóa, lịch sử truyền thống thông qua tổ chức các sự kiện văn hóa, thể thao, hội nghị, hội thảo, giao lưu về văn hóa, du lịch, như: Liên hoan Quốc tế Võ cổ truyền Việt Nam - Bình Định; Hội nghị khoa học “Các cửa sổ nhìn ra vũ trụ”; Hội thảo “Khoa học vì hòa bình”; Hội nghị xúc tiến Thương mại với Hội doanh nhân Việt Nam - Canada (VCBA), Tuần lễ Văn hóa, Thể thao, Du lịch năm 2024, … thu hút sự tham gia đông đảo của bạn bè trong nước và quốc tế.
Cấp ủy, chính quyền các cấp trong tỉnh luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện; tạo môi trường và điều kiện thuận lợi để phát triển nhân cách, đạo đức, trí tuệ, năng lực sáng tạo, thể chất, tâm hồn, trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ công dân; đề cao tinh thần yêu nước, tự hào dân tộc, tinh thần trách nhiệm của người dân đối với bản thân, gia đình và xã hội. Theo đó, nhiều cơ quan, đơn vị, địa phương có cách làm hay, sáng tạo để tham gia phát triển con người thiết thực, như: Công an tỉnh “Xây dựng phong cách người Công an nhân dân bản lĩnh, nhân văn, vì nhân dân phục vụ”, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh triển khai Cuộc vận động “Sống vì Tổ quốc, vì Nhân dân, sống cho gia đình, người thân, bạn bè”; Tỉnh đoàn triển khai Cuộc vận động “Xây dựng hình mẫu giá trị thanh niên Việt Nam thời kỳ mới”, “Cựu chiến binh Bình Định với văn hóa giao thông”, Liên đoàn Lao động tỉnh thực hiện Phong trào “Gia đình công nhân, viên chức, người lao động thành đạt”, Thành phố Quy Nhơn triển khai mô hình “Chung tay giúp đỡ người tái hòa nhập cộng đồng”, Huyện Vân Canh triển khai phong trào “Làng văn hóa sức khỏe”…
Đồng chí Lê Kim Toàn – Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng đoàn Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh tặng Bằng khen cho các tập thể có thành tích xuất sắc trong 10 năm thực hiện Nghị quyết 33 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng
Với những kết quả đạt được trong 10 năm thực hiện Nghị quyết 33 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) của tỉnh Bình Định sẽ góp phần tạo động lực lớn hơn để cấp ủy, chính quyền các cấp, các ngành xây dựng và phát triển văn hóa, con người Bình Định trong thời gian tới bền vững, xây dựng quê hương Bình Định ngày càng giàu đẹp, văn minh, hiện đại.
Bảo Giang